Işıl ışıl parlayan, hacimli ve gür saçlara sahip olmak istemeyen kadın eminim yoktur. Ancak bana gelen kadın danışanlarımın çoğunun saç dökülmesi problemi yaşadığını görüyorum diyebilirim. Kadınlarda saç dökülmesinde genetik ve etnik köken, hormonel durumlar, hastalık, ilaç kullanımı, saç şekillendirme araçlarının sıklıkla kullanılması, mevsim
geçişleri, yetersiz beslenme ve düzensiz yaşam tarzı gibi birçok
faktör etkili. Saç dökülmesinin kadınların kendine olan özgüvenini azaltabildiğini, depresyon ve mutsuzluğu tetiklediğini söylemek de mümkün. Peki beslenmenin kadınlarda saç dökülmesini önleyen en önemli silahlardan biri olduğunu biliyor muydunuz? Bu hafta güçlü ve canlı saçlara sahip olmanızı sağlarken fit kalmanızı da destekleyecek süper diyet listemi sizlerle paylaşmak istiyorum.
SAĞLIKLI SAÇ UZAMASI İÇİN KALİTELİ BESLEN
Saç kökleri, saçlarınızı oluşturan ve döküldüğünde tekrardan çıkmasını sağlayan yapılardır. Saç kökleri muazzam hücresel aktivite sergiler ve vücutta bağırsak epitelin ve kemik iliğinden sonra kendini hızla yenileme kapasitesine sahiptirler. Saçların uzaması bir döngü içinde gerçekleşir. 2 –
5 yıl süren uzama sürecini saçların yerine yenilerinin gelmesi için döküldüğü yaklaşık üç aylık bir dinlenme fazı takip eder. Bu döngüde de saç kökleri kendini hızla yenilerken genel sağlık ve yeterli besin öğesi alımı önem taşır. Özellikle mikro besin öğelerinin alımında yetersizlik, yaşlanma veya hastalık, saçlara sürekli ısı uygulaması gibi diğer dış faktörlere bağlı olarak saç uzama döngüsü olumsuz etkilenebilir.
Günlük 50-100 saç telinin kopması normalken Amerikan Dermatoloji
Akademisi’ne göre günde 100 saç telinden daha fazla kopma klinik olarak saç dökülmesi olarak adlandırılmaktadır. Saç dökülmesini tedavi etmek için kullanılan yaygın ilaçlar arasında erkeklik hormonu olan androjen aktivitesini ve üretimini sınırlayan çeşitli ilaçlar bulunur. Ayrıca saç köklerini güçlendirmek için çeşitli losyonlar, şampuanlar, spreyler ve maskelerin kullanımı yaygındır.
SAÇ DÖKÜLMESİ İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR
Saç dökülmesi çeşitli hastalıklar ve endokrin bozukluklarla bağlantılı olarak gelişmektedir. Metabolik sendrom, hipotiroidizm, tip 2 diyabet ve polikistik yumurtalık sendromu ile ilişkisi çalışmalarda gösterilmiştir. Bu nedenle saç dökülmesini tedavi edebilmek için öncelikle saç dökülmesinin nedenini saptamak ve saçta dökülme bir hastalık orijinli oluşmuşsa o hastalık tedavi edilmelidir.
SAÇ DÖKÜLMESİNİ ÖNLEYEN BESLENME TEDAVİSİ
Sağlıklı protein kaynaklarını içeren, vitamin, mineral ve antioksidanlardan zengin, kaliteli ve dengeli bir beslenme modeli saç yapısını, gücünü, yoğunluğunu, kilosunu ve büyümesini etkilediğinden, saç uzamasını sürdürmenin ve gelecekteki kaybı veya incelmeyi önlemenin ayrılmaz bir
parçasıdır. Saç uzamasını etkileyen yaygın besin eksiklikleri arasında demir ve A, B ve D vitaminleri bulunur. Çinko, selenyum ve biyotin minerallerinin de kanda düşük düzeyde olması saç dökülmesi ile ilişkilidir.
YETERLİ PROTEİN ALIMI SAÇ SAĞLIĞINI DESTEKLER
Yeterli diyet proteini de saç sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Saç lifleri esas olarak keratin proteininden oluşur bu da güçlü, sağlıklı saçlar için yeterli diyet proteini alımının gerekli olduğunu gösterir. Saç uzaması
için gerekli olan besin öğelerinin çoğu da protein açısından zengin besinlerde bulunmaktadır. Bu nedenle doğal sağlıklı protein içeren yağsız kırmızı etin tüm çeşitleri (tüm beyaz görünen yağlarından sıyrılmış), derisiz tüm balıklar, derisiz ve jelimsi yağlarından arındırılmış hindi ve tavuk eti ile yumurta beslenmede yeterli miktarda yer almalıdır.
DEMİRDEN ZENGİN KAYNAKLAR BESLENMEYE EKLENMELİ
Demir eksikliği anemisi olan popülasyonlarda saç dökülmesine sıklıkla rastlanmaktadır. Ve özellikle doğurganlık çağı kadınlar, hamile ve emziren anneler demir eksikliği riski altındadır. Bu nedenle kadınlarda güçlü saçlar için demir mineralinden zengin kaynakları yeterli tüketmek, demir eksikliği varsa tedavi etmek büyük önem taşır. Yağsız kırmızı et, tavuk
eti, hindi eti, yumurta gibi hayvansal kaynaklarda bulunan demir mineralinin vücut için kullanılabilirliliği yüksektir. Bunun yanında vücutta yararlanımı daha düşük olan bitkisel kaynaklı demir kaynakları olan pekmez, kuru meyveler, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, fındık, fıstık ve susam gibi besinlerle de beslenme desteklenmelidir.
A VİTAMİNİ SAÇLARI GÜÇLENDİRİR
A vitamininin saç folikülü kök hücrelerinin büyümesini uyardığı düşünülmektedir. A vitamini kaynakları olan süt ve süt ürünleri, yumurta ve beta-karoten bakımından zengin koyu yeşil, turuncu veya sarı havuç, kış kabağı, ıspanak, brokoli gibi sebze ve kayısı, şeftali, greyfurt gibi meyvelere
diyette mutlaka yer verilmelidir.
NİASİN EKSİKLİĞİ SAÇ DÖKÜLMESI İÇİN RİSK
Pellagra adı verilen B3 vitamini (niasin) eksikliğine yaygın olarak alkolizm ve bağırsakta emilim bozuklukları neden olur ve klinik olarak saç dökülmesi ile ilişkilidir. Badem, fındık, yer fıstığı gibi kuruyemişler, keten tohumu, susam gibi tohumlar, baklagiller , tavuk, hindi, balık, mantar, buğday kepeği, süt, yoğurt, peynir, yumurta niasin açısından iyi kaynaklardır.
D VİTAMİNİ DÜZEYİNE DİKKAT EDİLMELİ
D vitamini öncelikle saç kökü hücrelerinin yenilenmesinde rol oynar ve saç kökünü oluşturan hücreleri korur. D vitamini güneş ışığına maruziyetle beraber deride sentez edilir, bu nedenle yaz aylarında her gün yarım saat baş, yüz, el, kol, ayak ve bacakların güneş ışınlarıyla doğrudan temas etmesi üretimi destekler. Besinlerle alımı sınırlıdır, somon, uskumru
ve ringa gibi yağlı balıklar D vitaminin zengin kaynaklarıdır. Peynir, yumurta sarısı ve süt ürünlerinde de D vitamini az miktarda bulunmaktadır.
ÇİNKO KAYNAKLARI CANLI SAÇLARI DESTEKLER
Çinko, diğer besin maddelerinin işlevlerine yardımcı olur ve vücudun çinko deposu olmadığı için diyet ile alımı önemlidir. Çinko eksikliği saç dökülmesi ve saç yapısındaki değişikliklerle ilişkilendirilmiştir, ancak çinko eksikliğine bağlı saç dökülmesi yeterli bir diyet ile kolaylıkla tersine
çevrilebilir. Hayvansal proteinlerden balık, istiridye gibi deniz ürünleri, kırmızı et ve kümes hayvanları, yoğurt, yumurta, peynir ve bitkisel besinlerden ceviz, yer fıstığı ve bulgur çinkonun en güzel kaynaklarıdır.
SELENYUMDAN ZENGİN BESLENME SAÇLARI KORUR
Selenyum, saç köklerinin oluşumuna ve hasara karşı korunmaya yardımcı olur; gelişmiş ülkelerde yaşayan sağlıklı yetişkinlerde yetersizlik nadirdir. Selenyumdan zengin deniz ürünleri ve kırmızı et gibi besinler güçlü saçları destekler.
BİYOTİN DE ETKİLİ OLABİLİR
Vücut bağırsakta üretebileceği için biyotin eksikliği nadirdir. Hiçbir çalışma, saç dökülmesini veya kaybını gidermek için biyotin kullanımının etkinliğini göstermemektedir, ancak saç büyümesinde iyileşme vaat eden mevcut takviyelerin çoğu biyotin içerir. Biyotin eksikliği teşhisi olmadan
takviye önerilmez. Ancak biyotinden zengin besinlerin yeterli tüketimi
saç sağlığına katkıda bulunabilir. Biyotinin başlıca besinsel kaynakları balıklar, yumurta, kuruyemişlerdir.
ÇOKLU DOYMAMIŞ YAĞLARA YER AÇIN
Omega-3 ve omega-6 yağ asitlerinin yetersiz tüketimi, saçlarda dökülmeye neden olmaktadır. Diyet çoklu doymamış yağ asitlerinin dengeli tüketimi, saç kökündeki hücrelerin kendini yenilemesini destekleyerek güçlü saçları destekler. Doymamış yağ asitlerinin en yaygın diyet kaynakları yağlar ve yağlı balıklardır. Saç sağlığı için doymuş yağ alımını sınırlandırmalı ve yumurta, bol taze yeşil yapraklı sebze, keten tohumu, semizotu, Brüksel lahanası ve cevize de sofralarda yer açılmalıdır.
