ARPA EKMEĞİ DENEDİNİZ Mİ?
Mutfağımıza yeni tatlar kazandırmak ve en sağlıklı olan seçimleri yapmak iyi yaşamın en önemli kuralı. Ve sizlere önereceğim yepyeni ekmek alternatifi bildiğiniz tüm ekmekleri geride bırakacak kadar sağlıklı. Ülkemizde çok yaygın değil ama dünyada hızla yayılan arpa ekmeği için mutfaklarınızda yer açın derim.
Arpa taneleri tam buğday ve yulafa göre çok daha besleyici bir içeriğe sahiptir. Evet diğer rafine edilmemiş tahıl taneleri gibi bolca diyet lifi içerir ama yapısındaki farklı biyoaktif bileşenler sebebi ile de sağlığa faydaları tartışmasız üstündür. Öncelikle arpada suda çözünen bir diyet lifi olan Arabinoksilan bulunur. Bu lif bağırsak sisteminde yararlı bakterilerin sayısını hızla arttırır. Bu bağırsak sağlığı açısında mükemmel bir kaynak olduğunu gösterir. Ayrıca arabinoksilan lif çeşidi aynen yulafta bulunan beta glukan gibi benzer yarar sağlayarak kalp hastalıkları riskini de ciddi azaltıcı etkiye sahiptir. Arpa taneleri buğday tanelerindeki gibi B grubu vitaminlerini fazla içerirken manganez, demir, bakır, çinko, selenyum, magnezyum ve floridin de önemli kaynağıdır. Arpa, üreme sistemini düzenleyen E vitaminini içerir ve içinde bulunan lignanlar iç metabolizmada toksinlerin temizlenmesinde kuvvetli etki gösterirler.
Bağırsaklara En İyi Dost
Arpa ekmeği doygunluğun hızlı olmasını sağlayan, midenin boşalmasını geciktirip kan şekerinin ani yükselmesini önleyen ve ince bağırsakta sindirilen besin hacmini arttırarak kabızlığında oluşmasını engelleyen sağlıklı bir besin olduğundan günlük beslenmede yer alması lezzetli bir çeşitlilik sağlar. Düzenli arpa içeren besinleri sıklıkla tercih etmek uzun vadede bağırsak sistemi yanında şeker hastalığından da koruyucu etkiye sahiptir. Arpa ekmeği yediğinizde kolonda bifidobakter dediğimiz bağırsağın tüm sağlığından sorumlu yararlı bakterilerin miktarını 2 kattan fazla çoğaltarak tam buğday ya da yulaf ekmeğine göre çok daha etkili kolon kanseri koruyucu yarar göstermektedir. Avrupa Kanser Koruma Çalışma grubu arpa ekmeği ve arpa ile yapılan doğal yiyeceklerin düzenli yenmesinin meme kanserinden de koruduğunun altını çizmiştir.
Karaciğerin Çalışmasını Düzenleyen Süper Güç
Arpa ekmeği yemenin, kalın bağırsaklarda bütiratlar adlı kısa zincirli yağ asitlerini diğer birçok tahıla nazaran yüksek miktarda üretmesi kanserden koruyucu başka bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Karaciğerin çalışmasını da dengeleyen bütiratlar kaslar için de süper yakıt olarak arpadan bolca sağlanan sağlık bileşeni olduğunu söyleyebilirim.
Yoğurda eklenen arpa kepeği bağırsak hareketlerini hızlandırmakta, dışkının hacmini arttırarak kronik sindirim güçlüğü olan kişilere ilaç gibi rahatlatıcı etki göstermektedir. 1 kase yoğurda 1 silme yemek kaşığı eklenen arpa kepeği bağırsaklarda fermentasyonu arttırarak sindirim sistemini de düzene sokmaktadır.
En İyi Zayıflatıcı Tahıl
Yüksek lif içeren arpa ekmeği kilo kontrolünde de etkilidir. Arpa ekmeği diyet lifleri sayesinde midede tokluk sağlayıcı mekanizmaları harekete geçirerek uzun süre tok kalmayı sağlamaktadır. Diğer önemli bir etkisi de vücudun kalori harcamasını aynen yüksek proteinli et gibi arttırması. Ve arpa ekmeğinden vücudunuza alacağınız besin bileşenleri yağları da yapısına bağlayarak dışkı ile atımını sağlayıp zayıflamayı hızlandırmaktadır. Arpa ekmeğinin glisemik indeksi çok düşüktür ve insülin ihtiyacını da azaltarak ani kan şekeri dengesizliklerini önleyerek yağ yakımını arttırmaktadır.
Kalp Krizini Önlüyor
Arpa ekmeği ve arpa şehriyesinde lignan, fenolik bileşikler ve fitik asidin varlığı kan kolesterolünü düşürmekte, tansiyonu dengelemekte ve kan yağlarını azaltarak kalp krizi geçirme riskini ortadan kaldırabilmektedir. Ayrıca bu önemli bileşenler antioksidan etki göstererek safra asitlerini bağlayarak vücudu toksinlerden uzaklaştırabilmektedir.
Arpa ekmeği Baltık ve İskandinav ülkelerinde sıklıkla tüketilen ekmek çeşididir. Tam tahıllı arpa ununu su ve maya ile karıştırarak 8-18 saat kadar bekleterek elde edilen hamurdan pişirerek yapmaktadır. Mayalanma sırasında oluşan laktik asit bakterileri ekmeğin besleyici vitaminlerinin de artmasını sağlamaktadır.
Mükemmel Ev Yapımı Arpa Ekmeği Tarifi
Malzemeler:
500 gram arpa unu
10 gram tuz
50 gram arpa tanesi
50 gram kavrulmamış ayçekirdeği içi
35 gram maya
1 yemek kaşığı pekmez
Yapılışı:
Derin bir kaseye arpa unu ve tuzu koyun. Üzerine 400 mL kaynamış suyu ekleyerek yumuşak kıvama gelinceye kadar karıştırın ve soğumaya bırakın. Ayrı bir yerde pekmez ile mayayı karıştırın. Üzerine ayçekirdeği içini ekleyin ve 50 mL su ekleyerek hafif koyu kıvam oluncaya kadar karıştırın ve bekletin. Sonra mayayı hamura katıp hamuru kıvam kazanması için karıştırın. Dinlenen hamurun yüzeyine çok az arpa unu serpin ve çok az zeytinyağı serpip son kez karıştırın ve üzerini temiz bez ile kapatıp mayalanmaya bırakın. Mayalanma bittikten sonra 200 derece ısıtılmış fırında pişirin.